Çocuklarda Öksürük Neden Olur? Nasıl Geçer?

Çocuklarda Öksürük Neden Olur?

Çocuklarda öksürük yaygın solunum yolu hastalıkları gibi basit nedenlerden kaynaklı olabildiği gibi astım gibi daha ciddi bir sağlık sorununun belirtisi şeklinde de görülebilir. Bu nedenle öksürüğün tarzı ve yanında görülen belirtiler iyi bir şekilde değerlendirilmelidir. Öksürük genel olarak çocuğun vücudunda tahriş edici bir maddeden kurtulmaya yönelik gelişen bir durumdur. Çocuklarda öksürük sorununun yaygın nedenleri ise şunlardır:

• Soğuk algınlığı, grip ve kesik kesik, boğuk tarzı ile havlamaya benzer bir öksürüğe yol açan krup hastalığı gibi viral veya bakteriyel kökenli enfeksiyonlar,
• Mide ekşimesi, göğüste yanma, mide asidinin ağza gelmesi gibi belirtilerin eşlik ettiği reflü hastalığı, (gastroözofageal reflü)
• Hırıltılı öksürükle birlikte görülen astım hastalığı,
• Alerjiler,
• Sinüzit,
• Bulaşıcı bir hastalık olan boğmaca,
• Hava kirliliği veya solunum yoluyla vücuda alınan tahriş edici maddeler.¹

Çocuklarda Öksürük Çeşitleri Nelerdir?

Çocuklarda öksürük, farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Öksürüğün görülme şekline göre çocuklarda öksürük çeşitleri farklı şekillerde gruplandırılabilir. Bunlardan en yaygınları ise şu şekildedir:

Çocuklarda Kuru Öksürük

Çocuklarda öksürük genel olarak iki gruba ayrılır ve bunlardan ilki kuru öksürüktür. Kuru öksürükler çoğunlukla üst solunum yollarında bulunan boğaz, ses telleri ve sinüslerde tahrişe bağlı olarak görülen öksürük türüdür. Alerji, hava kirliliği ve astım kaynaklı öksürükler veya üst solunum yollarında tahrişe neden olabilecek reflü gibi herhangi bir neden kuru öksürüğe neden olabilir. Aynı zamanda grip, bronşit gibi enfeksiyonlarda da hastalığın ilk döneminde veya tamamında çocuklarda kuru öksürük görülebilir.^{2 3}

Çocuklarda Balgamlı Öksürük

Çocuklarda balgamlı öksürük daha çok alt solunum yollarında gelişen bir enfeksiyon ya da tahrişe bağlı olarak verilen bir yanıttan kaynaklı olarak ortaya çıkan öksürük türüdür. Özellikle viral enfeksiyonların yoğun olarak görüldüğü kış aylarında balgamlı öksürüklere çok daha sık rastlanır. Balgamın yeşil veya sarı renkli olması, ateş gibi belirtilerin de öksürüğe eşlik etmesi enfeksiyon olasılığını güçlendirir.^{2 3}

Çocuklarda Gece Öksürüğü

Genel olarak bakıldığında hem kuru öksürük hem de balgamlı öksürükler oturur ve ayakta iken bulunulan dik pozisyona oranla yatar pozisyona geçildiğinde şiddetlenme eğilimindedir. Soğuk algınlığı, astım, mide reflüsü gibi herhangi bir neden, özellikle de geniz akıntısına yol açan sağlık sorunları bebek ve çocuklarda gece öksürüğü sorununa yol açabilir.^{2 4}

Çocuklarda Krup Öksürüğü

Çocuklarda yaygın olarak görülen bir diğer öksürük türü olan krup, havlama tarzı öksürük olarak da bilinir. Kesik kesik olması ve boğuk bir ses tonunun eşlik etmesi nedeniyle bu şekilde adlandırılan krup öksürükleri gürültülü solunum, ses kısıklığı, nefes almada güçlük ve ateş gibi belirtilerle birlikte görülebilir. Soluk borusu ve ses tellerinin şişip iltihaplanmasından kaynaklanan bu öksürük türü de genellikle enfeksiyonlardan kaynaklanır. ⁴

Çocuklarda Boğmaca Öksürüğü

Çocuklarda boğmaca öksürüğü, yoğun bir öksürüğün ardından nefes nefese kalma ve boğulma sesi çıkarma ile karakterize bir öksürük türüdür. Bakteriyel bir enfeksiyondan kaynaklanan boğmaca hastalığında görülen bu durum, boğmaca aşılarının rutin olarak yapılması nedeniyle oldukça nadirdir.4

Çocuklarda Öksürüğe Ne İyi Gelir?

Çocuğunda öksürük sorunu olan ebeveynler tarafından sıklıkla sorulan sorulardan bir tanesi “Çocuklarda öksürük nasıl giderilir?” sorusudur. Öksürüğün tedavisi, türü ve nedeni ile doğrudan ilişkilidir. Enfeksiyon hastalıklarında bakteriyel bir enfeksiyon etkeni söz konusu ise antibiyotik tedavileri genellikle tercih edilir. Bunun yanı sıra soğuk algınlığı ve öksürük için semptomları giderici çeşitli ilaç tedavilerinden yararlanılabilir. Çocuklarda öksürük için şurup kullanımı genellikle tercih edilen ilaç tedavileri arasında yer alır. Mide reflüsü veya astım gibi farklı bir neden söz konusu olduğunda bunlara yönelik olarak uygulanacak tedaviler öksürüğün de dindirilmesini sağlayabilir. Alerjik öksürüklerde ise alerji testleri sonucunda tetikleyici faktör belirlendikten sonra bu etkenin mümkün olduğunca uzak tutulması, aynı zamanda antihistaminik ilaçların kullanılması durumu kontrol altına almaya yardımcı olabilir.⁵

Soğuk algınlığı gibi nedenlere bağlı gelişen yaygın öksürükler genellikle bir hafta içerisinde hafifleyerek iyileşir. Bu süreçte iyileşmeyi desteklemek adına çocuklarda öksürük için doğal çözüm yollarına başvurulabilir. Bebeklerde az az ve sık sık beslenmeye dikkat edilerek enerji ihtiyacının karşılanmasına dikkat edilmeli, daha büyük çocuklarda ise beslenmenin yanında bol sıvı tüketimine özen gösterilmelidir. Odanın nemli tutulması ve gün içerisinde ılık duş alınması öksürüğün dindirilmesine katkıda bulunabilir. Tuzlu su veya serum fizyolojik ile burnun temizlenmesi solunum yollarının açılmasını sağlayarak öksürüğe eşlik eden semptomları hafifletebilir. Balgamlı öksürüklerde ılık olarak karıştırılan bal ve limonun tüketilmesi balgamın çözülmesine ve boğazın rahatlatılmasına yardımcı olabilir. Bunun yanı sıra kuru öksürüklerde ise boğaz spreyi ve pastillerinden yararlanmak mümkün olabilir. Özellikle 10 günden sonra halen devam eden çocuklarda geçmeyen öksürük söz konusu ise mutlaka sağlık kuruluşlarına başvurulmalı ve bu durumun nedenine yönelik daha detaylı bir muayeneden geçilmelidir.^{1 2}

Sonuç olarak çocuklarda öksürük farklı şekillerde görülebilen, basit veya daha ciddi nitelikte pek çok farklı nedenden kaynaklanabilen yaygın bir sorundur. Bu nedenle çocuğunuzda öksürük sorunu var ve özellikle de birkaç günden uzun bir süredir devam ediyor ise doktorunuza danışmanızda fayda vardır. 

Uyarı: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.